Archeoloog Wim Tiri werkt als vrijwilliger in ons onroerenderfgoeddepot. In de reeks ‘Ondergrondse geheimen’ deelt hij zijn grote en kleine ontdekkingen.
Een archeologisch object hoeft niet altijd oud te zijn om toch boeiende informatie op te leveren. Dit geldt zo voor een medicijnflesje gevonden bij de opgravingen op de site Jacobsmarkt. Flesjes als dergelijke worden wel vaker gevonden, maar wanneer ook het papieren etiket bewaard, dan wordt het pas echt interessant.
Na afbraak van de fabriek Glénisson-drukkerij aan de Warandestraat in het begin van de vorige eeuw werden de kelders van de zijvleugel opgevuld met stedelijk huishoudelijk afval. Uit dit afval werden bij het archeologisch onderzoek tal van (bier)flessen, medicinale flesjes, industrieel wit aardewerk (borden, tassen, …), inkt‐ en zalfpotjes, metalen kookpoten, e.d. uit de periode 1920‐30 gerecupereerd.
Op één van de medicijnflesjes (een klein cilindrisch flesje in kleurloos glas met afgeronde schouder en korte brede hals met verdikte lip) was het papieren etiket nog aanwezig. Hierop is nog duidelijk te lezen: ‘ED. CORNIL – apotheker – scheikundige – De Merodelei 2 Turnhout – telefoon 293’ – ‘USAGE EXTERNE – UITWENDIG GEBRUIK’ . Deze apotheek ‘De Zeshoek’, opgericht rond 1920, bestaat nog steeds op hetzelfde adres aan de Merodelei. Het flesje bevatte een vloeistof voor uitwendig gebruik en kon worden afgesloten door middel van een (kurken of kunststof) stop.
Wist je dat het tot midden vorige eeuw het de gewoonte was om de glazen medicijnflesjes terug in te leveren bij de apotheek? Deze werden daar uitgewassen en herbruikt.
Het hoekpand, met op de benedenverdieping oorpsronkelijk estaminet ‘J.B. Van Cool’, is trouwens een mooi staaltje neoclassicistische architectuur. Het werd gebouwd in 1882 naar ontwerp van Pieter Jozef Taeymans (Oorderen, 3 december 1842 – Turnhout, 16 juni 1902). Opvallend aan de beplijsterde gevel zijn de afgeronde hoekpartij met winkeldeur, de horizontaal gemarkeerde schijnvoegen en de omlijste raamopeningen.
Info voor bij de afbeeldingen (van links naar rechts):
- Afb. 1: Advertentie van Apotheek De Zeshoek in ‘Het Aankondiginsblad’, 15 juli 1933 (Stadsarchief Turnhout)
- Afb. 2: Klein cilindrisch (medicijn)flesje (detail) met de resten van een papieren etiket, depotnr. 2009_073_2148) (Foto: Erfgoed Noorderkempen)
- Afb. 3: Processie aan de Zeshoek (toen was de apotheek nog een estaminet) (Stadsarchief Turnhout – Beeldbank – inv.nr. FOTO 009654-01 (02))
Foto bovenaan: De Zeshoek (Stadsarchief Turnhout – Beeldbank – inv.nr. DIA’S PRENTBRIEFKAART 21_014)