Aan erfgoed doen vanuit je kot: het is nog eens iets anders. Collega Jef geeft jullie graag wat extra tips hoe je het vakje ‘archeoloogje spelen’ vanop de #erfgoedbingo samen met je kinderen aanpakt.
Scherven brengen geluk
Archeologie spreekt altijd tot de verbeelding bij kinderen, zeker als ze ook zelf hun handen uit de mouwen mogen steken. Veel van de tuintjes in de Kempen liggen er momenteel piekfijn bij omdat we in ons kot (lees: tuin) moeten blijven. Het lijkt dus niet wenselijk dat je kinderen er nog eens putten in gaan graven op zoek naar een archeologische schat, maar dat wil niet zeggen dat er niet op een creatieve manier aan archeologie kan gedaan worden in huis of in de tuin!
Reeds enkele jaren geven we tijdens klasbezoeken en tentoonstellingen de workshop ‘scherven puzzelen en plakken’ aan kinderen van het 4de, 5de en 6de studiejaar. De slimste van de klas meldt mij dan meestal ‘meneer, dit zijn toch niet echt oude potten?’, waarop ik meestal al lachend antwoord ‘oh jawel, van het kringlooptijdperk!’.
Nu doe ik dezer tijden aan social distancing en kan ik niet bij u op bezoek komen om uw kinderen te entertainen, maar je kan perfect zelf aan de slag om deze workshop te organiseren en er zelfs een zoektocht in de tuin of in huis aan koppelen. We doen dit in 5 stappen!
Hieronder geef ik een woordje uitleg bij de verschillende stappen.
Stap 1: de kringlooparcheoloog
Het eerste wat je nodig hebt, zijn natuurlijk de potten. Aardewerk uit het kringlooptijdperk, waar vinden we dat, meneer de archeoloog? Voor diegenen die bewust een ritje naar het containerpark nog even uitstellen: misschien vind je tussen de spullen die je weg wil gooien nog wat interessante dingen. Op zolder, in de kelder of in je tuinhuis zijn hoogstwaarschijnlijk nog wel wat bloempotten of vaasjes te vinden die met wat fantasie te herleiden zijn tot potten van verdwenen beschavingen! Als je dacht dat kinderen veel fantasie hebben, dan heb je sommige archeologen nog niet bezig gehoord…
Nu je zelf een archeologische speurtocht in je eigen kot achter de rug hebt, kan je je even uitleven in de volgende stap.
Let op: gebruik geen vaasjes uit glas of porselein want deze zijn heel dun en scherp!
Stap 2: potje breken, potje betalen
Voor deze stap heb je een hamer nodig. Diegenen die echt de frustratie van het ‘in je kot zitten’ willen wegkloppen: zet eventueel ook een veiligheidsbril op. Je hoort het goed: je mag je vondsten kapot kloppen! Je doet dit best ergens buiten of in je tuin- of werkkot want de scherven en stukjes zullen in het rond vliegen. Maak je geen zorgen om de kleine stukjes (gruis en mini-scherfjes) maar zorg wel dat je alle grotere scherven bij elkaar houdt.
Geld zal deze stap je niet kosten want je ging je waardevolle archeologische vondst sowieso wegsmijten. Tenzij je natuurlijk op een onveilige manier met je hamer in het rond slaat.
Stap 3: schattenjacht
Je hebt nu enkele vakkundig kapotgeslagen potten die een mooie 3D puzzel vormen. Pasen is nog maar net voorbij, maar je kan dus perfect de verschillende stukjes in je tuin of zelfs in huis verstoppen voor je kinderen. Ze moeten dan als volleerde junior-archeologen op zoek naar alle scherven! Verzin zelf een leuk verhaal achter deze vondsten, welke beschaving ze gemaakt heeft, hoe het komt dat ze verspreid geraakt zijn in de tuin, etc. Je kan er zelfs een Tik Tok dansje bij verzinnen.
Tip: misschien is het handig om zelf goed te weten hoeveel scherven je verstopt hebt zodat je later onder de kast geen archeologische vondst doet. De kleinste scherfjes verstop je best niet maar je kan ze wel al wel op tafel leggen voor stap 4.
Stap 4: sorteren en puzzelen
Je kan natuurlijk je kinderen uren laten zoeken in de tuin naar dat ene scherfje dat er niet ligt, maar dat zou misschien de aandacht op den duur verslappen. Plus, we willen natuurlijk dat al jullie kinderen later archeologie gaan studeren, dus hou het boeiend. Als je scherven van meerdere potten hebt verstopt, dan kan je eerst vragen aan de kinderen om alle scherven wat te sorteren op kleur (neem dus best ook potten die wat verschillend zijn qua vorm en kleur). Alles gesorteerd? Dan kunnen we beginnen te puzzelen! Stel ook op voorhand de volgende vragen: welke vorm denken jullie dat deze pot heeft? Waarvoor zou hij gebruikt kunnen zijn?
Stap 5: plakken
Deze stap kan je ook simultaan met stap 4 uitvoeren. Je hebt hiervoor papiertape/schilderstape nodig. We gebruiken deze tape om scherven aan elkaar te plakken die aan elkaar passen. Dit is niet altijd zo evident, sommige kinderen zijn hier direct mee weg en anderen pakken de scherven volledig in met tape. Hou met dit laatste rekening als u komend weekend nog een kamer in huis wil gaan schilderen! Archeologen gebruiken bij het reconstrueren en restaureren van potten natuurlijk ook wel lijm maar in dit geval is de papiertape iets kindvriendelijker, plus zo kan de puzzel ook weer uit elkaar gehaald worden als net dat ene scherfje op het laatste moment pas wordt teruggevonden. Laat je kinderen zeker ook nog reflecteren over de vragen die je in stap 4 stelde.
Let op: op sommige vuilere of zandigere oppervlakken van de potten plakt de tape niet zo goed, probeer dan gewoon met je kinderen de scherven tegen elkaar te houden: teamwork!
Ziezo, weer een vakje van de erfgoedbingo afgewerkt en ook hopelijk enkele uren plezier gehad! Vragen of opmerkingen, contacteer Jef.
