Wim Tiri werkt als vrijwilliger in ons onroerenderfgoeddepot. Hij onderzocht vondsten van opgravingen in Turnhout en vertelt meer over dit type aardewerk: de steelpan.
Klein maar fijn
Er zijn hier al meerdere bijzondere vondsten uit het archeologisch onderzoek van 2007 aan het Zegeplein gepasseerd. Nu gaat alle aandacht naar een klein steelpannetje uit deze opgraving.
Duitse import?
Dit steelpannetje is opvallend omwille van zijn kleur. Terwijl de overgrote meerderheid van gebruiksvoorwerpen uit die periode uit lokaal roodbakkend aardewerk bestaan, is dit witte pannetje een uitzondering. Het is dan ook geen lokaal product, maar allicht gemaakt in het Rijnland, meer bepaald in Frechen.
Kenmerkend aan het materiaal uit Frechen, is de witte tot lichtgele kleur, het fijnkorrelige zachte baksel en de eenzijdige groene of gele (kleurloze) glazuring (waarbij enkel de binnenzijde geglazuurd is). Het vormengamma bestond voornamelijk uit kommen, borden en klein kookgerei. De vroegste productie begon al in de 15de eeuw.
Sauzen of soepen
Het steelpannetje uit Turnhout heeft een holle steel waarin een houten stokje kon worden gestoken. De vorm is bol, de bodem is vlak en voorzien van 3 pootjes. Dat het pannetje in het vuur heeft gestaan, en dus gebruikt is, getuigt de zwarte roetaanslag aan de bodem en steel. De schenklip doet vermoeden dat het steelpannetje gediend heeft voor het koken van vloeibare substanties. De kleine halsopening zorgde er voor dat de vloeistof minder snel verdampte.
Late middeleeuwen
Een haast gelijkaardig pannetje werd gevonden bij het archeologisch onderzoek in het kasteel van Eindhoven, en wordt daar geplaatst in de 15de eeuw. Het exemplaar uit Turnhout kan aan de hand van de andere vondsten uit dezelfde afvalcontext in het einde van de 16de eeuw gedateerd worden.
Lees alle andere berichten van Wim en het Erfgoeddepot Noorderkempen hier.
